در گفتگو با رییس انجمن متخصصان روابط‌عمومی مطرح شد: تولیدات انتشاراتی روابط‌عمومی‌ها در کشور ارتقا یافته است

اشاره

شبكه اطلاع‌رساني روابط‌عمومي ايران (شارا)–|| انجمن متخصصان روابط‌عمومي ايران يكي از برنامه‌هاي منظمي كه از 15سال پيش در دستور كار خود قرار داده و هرساله نسبت به برگزاري آن اقدام كرده است، جشنواره ملي روابط‌عمومي‌ست كه با حضور و مشاركت فعال اساتيد، صاحب‌نظران، مديران وكارشناسان روابط‌عمومي دستگاه‌هاي اجرايي دولتي و غيردولتي برگزار مي‌شود، اكنون در آستانه برگزاري شانزدهمين دوره اين جشنواره فرصت را مناسب ديديم، گفتگويي را با سيدشهاب سيدمحسني رييس انجمن متخصصان روابط‌عمومي در اين خصوص داشته باشيم؛ آنچه درپي مي‌آيد، حاصل اين گفتگوست.

***

به عنوان سوال اول بفرماييد، چه شد كه به فكر برگزاري جشنواره انتشارات افتاديد؟

ازآنجا كه يكي از اهداف تاسيس انجمن متخصصان روابط‌عمومي، كمك به گسترش و ارتقاي فعاليت‌هاي حرفه‌اي در واحدهاي روابط‌عمومي و در نهايت اعتلاي دانش روابط‌عمومي دركشور است و از سويي ديگر با توجه اهميت فعاليت‌هاي انتشاراتي در روابط‌عمومي‌ها، تصميم هيات مديره انجمن از دو دهه پيش بر اين قرار گرفت كه براي استاندارسازي توليدات انتشاراتي روابط‌عمومي‌ها كه در سطح مطلوبي قرار نداشت با برگزاري جشنواره سالانه انتشارات، ضمن ايجاد رقابت بتوان ارزيابي و الگوهاي موفق انتشاراتي را در قالب جشنواره ارائه و عرضه كرد و از اين طريق بتوان سطح كيفي توليدات انتشاراتي روابط‌عمومي‌هاي كشور را ارتقا داد.

آيا امروز پس از 15دوره برگزاري جشنواره ملي انتشارات به اين هدف رسيده‌ايد؟

با توجه به اينكه طي اين سال‌ها همواره يكي از داوران اين جشنواره بوده‌ام، ارتقاي كمي وكيفي توليدات انتشاراتي روابط‌عمومي‌ها اتفاق افتاده است ،بويژه از يك دهه قبل كه با افزايش هزينه‌هاي كاغذ و چاپ شاهد توسعه انتشارات الكترونيكي بوديم، اين روند با سرعت بيشتري همراه شده است و توليدات انتشاراتي نيز از تنوع وخلاقيت بيشتري برخوردار شده‌اند، به نظرم اين روند همچنان ادامه دارد، در همين راستا هرساله در جشنواره تلاش داريم شاخه‌هاي جديد ومتنوعي را به فراخوان ومسابقه توليدات انتشاراتي روابط‌عمومي‌ها اضافه كنيم كه خود با هدف ارائه الگوهاي جديد نشر و با رويكرد آموزشي صورت مي‌گيرد.

به نظر شما هم اكنون فعاليت‌هاي انتشاراتي چه اهميت وجايگاهي در واحدهاي روابط‌عمومي دارد؟

بدون ترديد مي‌توان گفت فعاليت‌هاي انتشاراتي از ابتداي تاسيس و راه‌اندازي واحدهاي روابط‌عمومي در ايران و جهان به عنوان يكي از وظايف اصلي و محوري روابط‌عمومي‌ها وجود داشته و همچنان كه نماد و مصداق بارز آن انتشار انواع خبرنامه‌ها، بولتن‌ها بويژه نشريات درون وبرون سازماني است كه درگذشته و حال توليد و منتشر شده است و طي يك دهه اخير نيز توليدات نشر الكترونيك نظير وب‌سايت‌ها، نشريات وخبرنامه‌هاي الكترونيكي، اپليكيشن‌ها و… نيز بدان اضافه شده وآن را توسعه داده است، به بياني ديگر، مي‌توان گفت از گذشته تا به امروز توليدات انتشاراتي بخش و حجم قابل توجهي از فعاليت‌هاي روابط‌عمومي را براي انتقال پيام‌هاي سازمان به مخاطبان از اين طريق به خود اختصاص داده است و اين ضرورت وجود دارد كه همگام با تحولات ايجاد شده در عرصه ارتباطات و تكنولوژي‌هاي نوين ارتباطي، توليدات انتشاراتي نيز از تنوع وكيفيت بالاتري برخوردار شوند و به نوعي بتوانند پاسخگوي نياز امروز مخاطبان و ذينفعان سازمان‌ها باشند.

با توجه به توسعه تكنولوزي‌هاي نوين ارتباطي وصنعت چاپ و نشر، فكر مي‌كنيد توليدات انتشاراتي روابط‌عمومي‌ها درچه وضعيتي قرار گرفته است؟

همان‌طور كه در سوال قبل اشاره كردم، امروزه تحول شگرفي كه در حوزه فضاي مجازي ايجاد شده است، توليدات انتشاراتي الكترونيكي و ديجيتالي را بسيار متنوع و با كيفيت و قابليت بالايي همراه ساخته است، كه لازم است روابط‌عمومي‌ها از اين ظرفيت استفاده مناسب را به عمل آورده و بتوانند با پيشرفت‌هاي زمانه حركت كرده و مخاطبان خود را با توليدات نوين نشر نظيرخبرنامه‌هاي الكترونيكي، اينفوگراف‌ها، موشن‌گرافيك و…از طريق بازنشر در شبكه‌هاي اجتماعي جذب و اقناع كنند، در حال حاضر نشريات، بروشورها وكاتالوگ‌هايي كه به صورت مكتوب و فيزيكي توليد و توزپع مي‌شوند مثل گذشته از اقبال چنداني برخوردار نيستند، زيرا ذائقه مخاطبان امروز تغيير كرده وآنان پبشتر پذيراي توليدات انتشاراتي الكترونيكي هستند كه از طريق وب‌سايت‌ها وگوشي‌هاي تلفن همراه قابليت ديده شدن واستفاده را داشته باشند. ازسويي ديگر افزايش هزينه‌هاي چاپ ونشر وحمل ونقل باعث شده بسياري از واحدهاي روابط‌عمومي، انتشار نشريات مكتوب و فيزيكي را متوقف و به نشر الكترونيك روي بياورند.

آيا با ادامه روند موجود فكر مي‌كنيد نشر مكتوب و عرضه فيزيكي آن روبه اضمحلال و نابودي خواهد رفت؟

به نظرم قطعا اين اتفاق نخواهد افتاد، چراكه هنوز هم به جهت ويزگي‌هاي منحصر به فرد انتشارات مكتوب و فيزيكي نظير راحت‌تر بودن مطالعه آن نسبت به نشر الكترونيك و از همه مهمتر قابليت آرشيو، مستندسازي و ماندگاري آن براي چندين دهه بدون آنكه آسيبي بدان وارد شود از اقبال لازم برخوردار است، ولي همانطور كه اشاره كردم افزايش هزينه‌هاي چاپ و نشر و توسعه فضاي مجازي موجب شده، گرايش روابط‌عمومي‌ها به سوي توليدات انتشاراتي الكترونيكي افزايش يابد.

اگر موافق باشيد برگرديم به موضوع جشنواره، جنابعالي چه ارزيابي از دوره‌هاي گذشته برگزاري جشنواره ملي انتشارات داريد؟

جشنواره ملي انتشارات روابط‌عمومي‌ها در گام شانزدهم داراي تجربه، سابقه‌ وكوله‌بار ارزشمندي است و خوشبختانه طي مدت برگزاري در اين سال‌ها توانسته جايگاه و موقعيت خوبي را بين مخاطبان خود اعم از مديران و كارشناسان روابط‌عمومي كشور پيدا كند و هر ساله با استقبال خوبي همراه شده است، شايد يكي از مهمترين دلايلش به روزآوري جشنواره و حركت آن بر اساس نوآوري‌هاي ايجاد شده در اين حوزه بوده است، به نحوي كه در جشنواره اول تعداد شاخه‌هاي فعاليتي انتشارات براي ارزيابي كمتر از 10عنوان بود ولي هم اكنون در جشنواره شانزدهم شاخه‌هاي فعاليتي كه مورد ارزيابي واقع مي‌شود به بيش از 34 عنوان رسيده است. به بياني ديگر، جشنواره توانسته با بهره‌گيري از نظرات هيات مديره، اساتيد و صاحب‌نظران اين حوزه همگام با تحولات وتكنولوژهاي نوين ارتباطي وانتشاراتي طي اين سال‌ها گام برداشته وخود را به‌روز وبه‌هنگام سازد. به نحوي كه هر سال بخش‌هاي جديدي به جشنواره اضافه شده است كه عمدتا مربوط به توسعه در بخش نشر الكترونيك بوده است.

طي سال‌هاي اخير چه بخش‌هاي جديدي به شاخه‌هاي ارزيابي در جشنواره اضافه شده است؟

بخش‌هاي جديد اضافه شده درسال‌هاي اخير به مسابقه و جشنواره عمدتا مربوط به حوزه نشر الكترونيك و توليد محتوا در حوزه انتشارات بوده است، نظير مولتي مديا، موشن گرافيك، اينفوگرافيك، ادبيات داستاني و سناريونويسي و…كه امروز از هر زمان ديگري بيشتر اهميت يافته است. همچنين برگزاري همايش توليد محتوا و كارگاه‌هاي تخصصي آموزشي در حاشيه جشنواره از ويژه كارهاي‌ست كه در دوره‌هاي مختلف برگزاري جشنواره انجام شده است. در ضمن بخش ويژه جشنواره شانزدهم با مضمون و موضوع “فرهنگ‌سازي و مقابله با بيماري همه‌گير كرونا” در حوزه روابط‌عمومي پيش‌بيني شده است.

به نظر شما امروزه توليد محتوا چه جايگاهي در فعاليت‌هاي انتشاراتي دارد؟

چوهره اصلي درتوليدات انتشاراتي موضوع توليد محتواست، اگر يك محصول انتشاراتي از محتواي غني و قوي برخودار نباشد ازسوي مخاطب جذب و خوانده نخواهد شد، لذا همواره در جشنواره‌هايي كه طي سال‌هاي اخير برگزار شده، همايش‌هاي علمي و تخصصي توليد محتوا و يا كارگاه‌هاي آموزشي با اين مضامين در حاشيه جشنواره داشته‌ايم. در واقع توليد محتوا، بويژه در فعاليت‌هاي ارتباطات الكترونيكي و انتشاراتي از جايگاه مهمي برخودار شده است. يعني به هر ميزان فعاليت‌هاي پايگاه‌هاي اطلاع‌رساني و انتشاراتي در قالب خبر، فيلم، صوت، عكس ،كتاب، بروشور و… بيشتر باشد ابزارها و امكان بيشتري براي ارتباط و تعامل با مخاطبان در اختيار خواهيم داشت. البته تاثيرگذاري موثر همه اينها در گرو محتواي مناسب و مفيد است. در واقع يكي از غفلت‌هاي بسياري از روابط‌عمومي‌ها در اين زمينه آن است كه در حوزه توليد محتواي با كيفيت، وقت و انرژي زيادي گذاشته نمي‌شود و محصول توليد شده در قالب يك محتواي مناسب عرضه نمي‌شود. متاسفانه اكثر روابط‌عمومي‌ها امروزه آن‌چنان درگير كارهاي روزمره و جاري خود شده‌اند كه گاهي اصلا فرصت فكر كردن به محتواي پيام‌هاي سازماني و پردازش درست آن را پيدا نمي‌كنند و در چنين شرايطي است كه پرداختن به بحث محتوا در روابط‌عمومي بويژه در فعاليت‌هاي انتشاراتي از اهميت مضاعفي برخوردار شده است،

آيا بيماري كرونا تاثيري در برگزاري جشنواره داشته است؟

در دو سال اخير كه كشور با بيمار كوويد-19 مواجه است و امكان برگزاري حضوري و تجمعات در همايش‌ها وجود نداشته است، جشنواره انتشارات نيز دستخوش اين تغييرات شده و به صورت مجازي و تعداد محدودي از نفرات با رعايت كامل پروتكل‌هاي بهداشتي جشنواره برگزار شده است. همچنين با برنامه‌ريزي صورت گرفته ازسوي دبيرخانه جشنواره سعي شده تمامي آثار دريافتي به صورت الكترونيكي از طريق ايميل و شبكه‌هاي اجتماعي دريافت و روابط‌عمومي‌هاي شركت‌كننده در جشنواره آثار خود را به صورت فيزيكي وپستي ارسال نكنند. در همين راستا داوري آثار نيز توسط داوران و ارزيابان به صورت مجازي انجام شده است. به نحوي كه آثار رسيده در هر شاخه فعاليتي دسته‌بندي شده و در قالب فايل pdf يا فيلم براي داوران ارسال و نتايج هم به همين طريق از داوران دريافت مي‌شود. به عبارت ديگر، محدوديت‌هاي كرونايي باعث شده از ارتباطات الكترونيكي در برگزاري جشنواره نهايت استفاده و بهره‌برداري به‌عمل آيد.

به نظر شما مي‌توان گفت بيماري كوويد-19، توليدات انتشارات روابط‌عمومي را دستخوش تغييرات كرده است؟

بله با قاطعيت مي‌توان گفت در دو سال‌ اخير انتشارات مكتوب و فيزيكي روابط‌عمومي به شدت كاهش يافته و تلاش شده است كه توليدات انتشاراتي الكترونيكي جايگزين آن شود. در حال حاضر اكثر روابط‌عمومي سازمان‌ها و دستگاه‌هاي اجرايي نشريات درون و برون‌سازماني مكتوب و فيزيكي خود را به لحاظ كرونا و هزينه‌هاي توليد تغيير و تبديل به فايل‌هاي pdf كرده و با بارگذاري بر روي سايت سازمان و يا از طريق رسانه هاي اجتماعي براي مخاطبان خود ارسال مي‌كنند. همچنين بروشورها،كاتالوگ‌ها و كتب هم عمدتا به صورت ebook توليد و انتشار مي يابند.

با توجه به اينكه برگزاري جشنواره شانزدهم را در دوران كرونا خواهيد داشت، تاكنون چه برنامه‌ريزي براي آن صورت گرفته است؟

با برنامه‌ريزي انجام شده، انشاالله جشنواره شانزدهم را در پاييز امسال برگزار خواهيم كرد. اميدواريم تا زمان برگزاري با بهبود شرايط و كاهش شيوع كرونا بتوانيم تعداد بيشتري از شركت‌كنندگان را به صورت حضوري و البته با رعايت كامل پروتكل‌هاي بهداشتي در مراسم اختتاميه جشنواره پذيرا باشيم. در ضمن روند ارسال آثار و داوري نيز همان‌طور كه اشاره كردم براي جشنواره امسال هم به صورت الكترونيكي بوده و در حال انجام است.

خوشبختانه عليرغم محدوديت كرونايي و تغييرات و تحولاتي كه به جهت استقرار دولت جديد ايجاد شده، با توجه به سابقه و جايگاه جشنواره ملي انتشارات، شاهد استقبال خوبي از سوي روابط‌عمومي سازمان‌هاي دولتي و غيردولتي بوديم و تاكنون بيش از 60 سازمان و شركت و بيش از هزار اثر در بخش‌هاي مختلف به دبيرخانه جشنواره رسيده و اين روند همچنان ادامه دارد.

اميدآن داريم كه همچون دوره‌هاي گذشته جشنواره شانزدهم را نيز با موفقيت و رضايت بيش از پيش شركت كنندگان به پايان برسانيم.