ارتقاي جايگاه روابطعمومي بدون توجه به افكارعمومي ممكن نيست. در دنياي نوين روابطعمومي از حالت يك طرفه و مونولوگ خارج شده و بهصورت تعاملي درآمده است. بديهي است توجه به نظر شهروندان نيازمند احصاي علمي نظرات همه شهروندان است.
اين مسير تنها از طريق نظرسنجي كه يك شيوه علمي براي شناخت نظرات شهروندان است محقق خواهد شد. بديهي است براي اينكه بتوان ادعا كرد نظرسنجي نظر همه گروههاي جامعه را پوشش ميدهد ميبايست اصول علمي مربوط به نمونهگيري و گردآوري اطلاعات بهطور كامل رعايت شود.
براي تحقق و گسترش اين امر مهم در روابطعموميهاي كشور تفاهمنامهاي بين مركز افكارسنجي دانشجويان ايران(ايسپا) و انجمن متخصصان روابطعمومي منعقد شده است تا بتوان با كمك هر دو سازمان پيشرفت در اين زمينه را كسب كرد.
در اولين گام در اجراي اين تفاهمنامه مقرر شد يك نظرسنجي از خود كارشناسان و مديران روابطعمومي انجام شود تا ديدگاه آنها در مورد وضعيت فعلي روابطعموميها و همچنين بحث ادغام مراكز روابطعمومي در حوزههاي رياست ادارات و سازمانها مورد بررسي قرار گيرد.
اين طرح با عنوان «سنجش ديدگاه كاركنان روابطعمومي در خصوص ادغام اداره كل حوزه رياست و اداره كل روابطعمومي» در ميان 320 نفر از كاركنان و پرسنل روابطعمومي سازمانها و نهادهاي كشور به روش تلفني اجرا شده است.
در اين طرح، 80 درصد پاسخگويان مرد و 20 درصد زن بودهاند. ميانگين سن پاسخگويان 42.6 سال بوده است. از نظر ميزان تحصيلات 0.9 درصد داراي تحصيلات ديپلم و زير ديپلم، 30.9 درصد داراي تحصيلات كارداني و كارشناسي و 68.1 درصد داراي تحصيلات عالي (كارشناسي ارشد و دكتري) بودهاند.
براساس يافتههاي نظرسنجي حاضر، 70 درصد از پاسخگويان گفتهاند جايگاه روابطعمومي در سازمان آنها نسبت به چند سال گذشته ارتقاء پيدا كرده است، 16.9 درصد بيان كردهاند جايگاه روابطعمومي در سازمان آنها نسبت به چند سال قبل فرقي نكرده است و 11.6 درصد نيز معتقد بودند جايگاه روابطعمومي تنزل پيدا كرده است.
ارزيابي نظر متخصصان درباره ميزان موفقت روابطعموميها در زمينههاي مختلف نشان ميدهد كه از نظر 59.7 درصد از پاسخگويان روابطعموميها در زمينه ارتباط مؤثر با رسانهها، از نظر 52.2 درصد روابطعموميها در زمينه انعكاس عملكرد دستگاههاي اجرايي متبوع خود و از نظر 3.1 درصد عملكرد آنها در زمينه رصد نيازهاي اجتماعي، اقتصادي و سياسي جامعه مخاطبين به ميزان زيادي موفق بوده است.
73.2 درصد از پاسخگويان با اين گويه كه «از توان و ظرفيت روابطعموميها در سازمانها بهدرستي استفاده نميشود» موافق يا كاملاً موافق بودهاند. 69.1 درصد از پاسخگويان گفتهاند «رئيس و مدير سازمان در تصميمات مهم از بخش روابطعمومي نظر ميخواهد». 51.9 درصد از پاسخگويان با اين گويه كه «معمولاً افراد و نيروهاي غيرمتخصص در بخش روابطعمومي كار ميكنند و آموزش لازم ندارند» موافق بودهاند.
براساس نتايج بهدستآمده، از نظر 36.8 درصد از پاسخگويان مهمترين پيامد تقليل و تنزل جايگاه روابطعموميها در سازمانها، آسيبديدن اعتماد عمومي (نارضايتي عمومي، عدم اقناع افكارعمومي، كاهش ارتباط مؤثر با درون و برونسازمان) است. 29.6 درصد از پاسخگويان نيز مهمترين پيامد تنزل جايگاه روابطعموميها در سازمانها را از بينرفتن اثربخشي، پويايي و بهرهوري سازمان (عدم موفقيت سازمان، ضعيف شدن سازمان) دانستهاند.
27.8 درصد از پاسخگويان از ادغام اداره كل حوزه رياست و اداره كل روابطعمومي تحت عنوان «دفتر وزارتي و روابطعمومي» كاملاً مطلع بودهاند، 33.8 درصد تا حدودي از آن اطلاع داشتهاند و 38.4 درصد گفتهاند از ادغام اداره كل حوزه رياست و اداره كل روابطعمومي اطلاعي ندارند.
67.8 درصد از كل پاسخگويان با ادغام ادارات كل يا مركز روابطعمومي با دفاتر رياست سازمانها و نهادهاي متبوع خود مخالف يا كاملاً مخالف بودهاند. در مقابل 23.1 درصد با ادغام اين دو اداره موافق يا كاملاً موافق بودهاند. طبق يافتههاي بهدستآمده،73.6 درصد افراد مطلع از ادغام با اين اقدام مخالف بودهاند.
61.2 درصد از پاسخگويان با اين گويه كه «ادغام مركز روابطعمومي با دفاتر رياست سازمانها و نهادهاي متبوع خود به چابكسازي سازمان كمك ميكند.» مخالف يا كاملاً مخالف بودهاند. 73.7 درصد از پاسخگويان معتقد بودند انجام چنين اقدامات و تصميماتي سبب تنزل جايگاه حرفهاي و تضعيف عملكرد روابطعموميها ميشود. 64.7 درصد از پاسخگويان نيز با گويه «ادغام مركز روابطعمومي با دفاتر رياست سازمانها و نهادهاي متبوع خود سبب هدفمند شدن هزينهكردها خواهد شد.» مخالف و كاملاً مخالف بودهاند.
86.9 درصد از پاسخگويان عملكرد روابطعمومي سازمان خود را در مواجهه با پاندمي كرونا خوب يا خيلي خوب ارزيابي كردهاند. در مقابل 8.8 درصد عملكرد روابطعمومي سازمان خود را در در اين خصوص ضعيف يا خيلي ضعيف دانستهاند. 79.7 درصد از پاسخگويان با اين گويه كه «روابطعموميها در دروان كرونا آگاهسازي و اطلاعرساني شفافتر و زودهنگام را بر عهده داشتند.» موافق و كاملاً موافق بودهاند. 75.6 درصد از آنها نيز با گويه «مردم به اخبار و اطلاعاتي كه از طريق روابطعمومي سازمانها در خصوص كرونا اعلام ميشد اعتماد بيشتري داشتند.» موافق و كاملاً موافق بودهاند.
مهدي رفيعي بهابادي/ رئيس مركز افكارسنجي دانشجويان ايران (ايسپا) در نخستين جشن ملي روابطعمومي
زمان برگزاري: 27 ارديبهشت 1401